Agressie komt steeds vaker voor in onze samenleving. Niet alleen op de werkplek maar ook op straat of in ons privédomein. Steeds meer sectoren krijgen te maken met agressie. Niet alleen de baliemedewerker van gemeentelijke instellingen of overheidsinstellingen maar ook de buschauffeur, de brandweerman en de slager op de hoek. Op scholen, kinderopvang, casino's, pretparken, winkels, restaurants. Je komt het overal tegen. Ook als burger kun je op straat geconfronteerd worden met agressie, bijvoorbeeld een ruzie tussen twee partners die in het openbaar wordt uitgevochten. in een drukke omgeving kan er ergernis ontstaan als je te dicht in iemands privéruimte staat. Of je krijgt te maken met jongeren die je uitjouwen of buren die geluidsoverlast produceren.
Meer agressietrainingen
Het is niet voor niets dat er de laatste tijd zoveel agressietrainingen worden aangeboden. Of eigenlijk moeten we zeggen, anti-agressietrainingen, want wie wil er nou getraind worden in agressie?
Kort lontje
Hoe komt het nou dat we steeds ongeduldiger worden en een steeds korter lontje hebben? Natuurlijk, in een overvol land als Nederland ontstaan sneller ergernissen dan in een dunbevolkter land. Zet teveel ratten in een kooi en er ontstaat al snel agressie. Dat is al lang en breed aangetoond. Het CBS heeft gepeild dat we in 2018 met 5 miljoen meer mensen zijn in Nederland dan in 1999. Dat is best veel maar ook weer niet zo schrikbarend dat dat de enige verklaring is voor de grote toename in agressie. Er zijn veel meer oorzaken: zowel op mondiaal, landelijk en lokaal niveau. Tel daarbij op het karakter van het gemiddelde individu, diens rugzakje, DNA en persoonlijke ontwikkeling.
Wereld in brand
Laten we eerst eens uitzoomen op mondiaal niveau. Er is nogal wat aan de hand in de wereld; handelsoorlogen, narcistische wereldleiders, grote vluchtelingenstromen. Het lijkt alsof de wereld in brand staat. Neem bijvoorbeeld de herverkiezing van Poetin. Deze man zal niet bepaald de Nobelprijs voor de vrede gaan winnen. Maar Trump dan? Werd deze narcistische, lompe en seksistische man onlangs niet genomineerd voor een Nobelprijs? De wereld op zijn kop. En dan hebben we het nog niet eens over de wispelturige en kinderlijke Kim Jong-Un en een vijandige Erdogan.
Op macht belustte leiders, gevaren voor oorlogen, angst voor terroristische aanslagen, de Me-too beweging. Het zoemt allemaal om ons heen via de tv, kranten en Social Media. Verder veel onrust binnen de Europese Unie: grote vluchtelingenstromen, gezeur met Trump over het klimaatakkoord en importheffingen. Veel burgers staan wantrouwend tegenover de Europese Unie: een geldverslindend, bureaucratisch monster is het. Onbewust worden we door deze onrechtvaardige ontwikkelingen sterk beïnvloed en dat leidt tot frustratie en ontevredenheid bij de burger.
De meeste mensen hebben ook de crisis stevig gevoeld. Banken vielen om. De overheid heeft heel veel geld gepompt in die banken terwijl ze nota bene zelf de veroorzakers waren van de crisis. Nog meer onrecht. Slecht presterende managers of directeuren die evengoed miljoenen opstrijken. Ook dat heeft voor veel collectieve verontwaardiging gezorgd.
Je eigen wereldje
Okee laten we die wereld even buitensluiten. Dan maken we het samen toch gezellig? Hmm, dat valt te bezien. De saamhorigheid en gezelligheid binnen de samenleving lijkt soms ver te zoeken. We hebben het te druk met ons werk, smartphone, Social Media.
Maar hoe sociaal is Social Media? Er wordt veel geroeptoeterd, haat gezaaid of gezeurd over Zwarte Piet. Om de interne vrede bij jezelf te bewaren, besluit je dan maar om het bij je eigen kringetje te houden. Maar je vrienden hebben geen tijd want die moeten werken. Druk druk druk! Liever niet bellen maar appen. Dan kun je ook makkelijker melden dat je geen tijd hebt voor een goed gesprek. Op Facebook is de wereld mooi en prachtig maar in feite is het een wereld van klatergoud. Met je partner heb je ook steeds ruzie: door alle drukte en stress zijn jullie op je eigen eilandje beland. Dit leidt bij velen tot eenzaamheid, afwijzing, frustratie en… agressie!
Rugzak
Kortom die rugzak wordt steeds groter. En dan hebben we het nog niet eens gehad over vooroordelen die je als mens kunt hebben of wat je in je jeugd hebt meegemaakt. Misschien voel je je heel snel afgewezen omdat je vroeger niet mocht zijn wie je was. Dat zit allemaal opgeslagen in die hersencellen.
Nu zul je zeggen 'ho-ho Mike is dit niet wat negatief?'
Dat is niet de bedoeling maar het zijn wel zaken die op de achtergrond meespelen en waar je rekening mee moet houden als je iemand voor je hebt aan de balie waarmee je de communicatie ingaat. Het is natuurlijk logisch dat niet iedereen hetzelfde reageert op een negatieve situatie of op ellende in zijn leven. De een kan beter relativeren dan de ander. Maar dat is natuurlijk niet even vanzelfsprekend.
Uit recent onderzoek is gebleken dat 80% van de bevolking gelukkig is. Waar ze het vandaan halen, weet ik niet maar ik denk dat men 'gelukkig zijn' verwart met 'tevredenheid'. Tuurlijk, we hebben een dak boven ons hoofd, onze kinderen zijn gezond, we hebben te eten en we hebben geld. Maar wie is er nou echt gelukkig voor een langere periode? Oprecht zielsgelukkig? Het zullen er niet veel zijn.
Frustatie agressie
Maar goed nu komt het: nu komt zo'n persoon met zijn rugzakje bij jou aan de balie: iemand die zwaar gefrustreerd is, zijn partner is weggelopen, hij zit in de schuldsanering niemand heeft meer tijd voor hem. Hij heeft geen geld, geen werk. Wat een ellende allemaal.
Maar dan begint het pas! Hij is met de auto gekomen. Kon zijn auto niet kwijt. Hij staat ergens niet goed geparkeerd dus hij is al wat gehaast en gestrest. Hij valt net buiten de regelgeving. Daar komt hij verhaal over halen. Het kan ook zijn dat hij eindeloos lang moet wachten voordat hij aan de beurt is of dat hij gezondheidsproblemen heeft. Het is een scala van frustraties die een rol kunnen spelen.
Je kunt het leed en de frustratie van mensen niet wegnemen maar in de communicatie kun je veel betekenen voor een ander. Daar ga ik in een volgende blog nader op in.